Psycholog kliniczny jest specjalistą, który poświęca się rozumieniu, zapobieganiu i leczeniu różnego rodzaju zaburzeń psychicznych. Aby lepiej zrozumieć zakres tego, co diagnozuje psycholog kliniczny, warto przyjrzeć się bliżej niektórym typom zaburzeń oraz metodom ich diagnozy.

Rodzaje zaburzeń psychicznych

Współczesna psychologia kliniczna rozpoznaje wiele rodzajów zaburzeń psychicznych. Należy zwrócić uwagę, że zaburzenia te różnią się od siebie objawami, przyczynami i metodyką leczenia.

Zaburzenia lękowe

Zaburzenia lękowe stanowią jedną z najczęstszych kategorii zaburzeń psychicznych. Charakteryzują się nadmiernym lękiem lub obawą, które nie są proporcjonalne do rzeczywistej sytuacji. Przykłady to zaburzenia lękowe uogólnione, fobie czy zaburzenie lękowe społeczne. Chociaż przyczyny lękowych są zróżnicowane, badania sugerują, że mogą one wynikać z połączenia czynników biologicznych, genetycznych oraz środowiskowych.

Zaburzenia depresyjne

Zaburzenia depresyjne obejmują stany, w których dominuje uczucie smutku, beznadziejności i braku zainteresowania lub radości z wykonywania codziennych czynności. Depresja może wynikać z różnych przyczyn, w tym z trudnych sytuacji życiowych, genetyki czy chemii mózgu.

Współczesne klasyfikacje zaburzeń psychicznych

Aby skutecznie diagnozować zaburzenia psychiczne, specjaliści korzystają z systematycznych klasyfikacji.

ICD

ICD (Międzynarodowa Klasyfikacja Chorób) jest wydawana przez Światową Organizację Zdrowia i obejmuje szeroką gamę chorób, w tym zaburzenia psychiczne. Umożliwia ona lekarzom i terapeutom stosowanie standardowych kryteriów diagnozowania.

DSM

DSM (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders) to amerykański system klasyfikacji zaburzeń psychicznych. Współcześnie jest to jedno z najczęściej używanych narzędzi w psychiatrii i psychologii klinicznej na świecie. DSM dostarcza szczegółowych opisów zaburzeń wraz z kryteriami diagnostycznymi.

Proces postawiania diagnozy

Zdiagnozowanie zaburzenia psychicznego jest procesem wieloetapowym, wymagającym dokładnej analizy i interpretacji zgromadzonych informacji.

Wywiad kliniczny

Wywiad kliniczny to rozmowa pomiędzy specjalistą a pacjentem. Jego celem jest zgromadzenie jak największej ilości informacji na temat stanu psychicznego osoby, jej historii życiowej oraz objawów.

Testy i kwestionariusze psychologiczne

Te narzędzia pozwalają na bardziej obiektywną ocenę objawów. Testy psychologiczne mogą ocenić różne aspekty funkcjonowania jednostki, takie jak inteligencję, pamięć czy funkcje wykonawcze. Kwestionariusze natomiast koncentrują się na określonych objawach lub stanach emocjonalnych.

Rola diagnozy w leczeniu

Diagnoza nie jest tylko etykietką – odgrywa kluczową rolę w określaniu odpowiedniego leczenia. Dobrze postawiona diagnoza może pomóc w wyborze odpowiedniej terapii, leków czy innych interwencji. Ponadto, dla wielu pacjentów, rozpoznanie własnego problemu jest pierwszym krokiem do zrozumienia siebie i poszukiwania pomocy.